Rozdział 6. Przeglądanie Internetu

W tym rozdziale znajdują się informacje dotyczące przeglądania stron internetowych i poruszania się po nich za pomocą VoiceOver, przy wykorzystaniu dwóch różnych trybów nawigacji, tabel, obrazów, ramek, punktów www oraz zestawu elementów strony.

Przeglądanie stron internetowych

Podczas przeglądania stron internetowych za pomocą VoiceOver, można odsłuchać podsumowanie strony, zawierające takie informacje, jak liczba najdujących się na niej nagłówków, łączy, tabel i innych elementów. Informacje te mogą pomóc w oszacowaniu wielkości i struktury strony internetowej oraz w dobraniu właściwego sposobu poruszania się po niej.

Oto sposoby poruszania się po stronach internetowych:

Naciśnięcie klawiszy VO-Shift-I pozwala usłyszeć podsumowanie statystyki bieżącej strony internetowej. W kategorii WWW, dostępnej w programie Narzędzie VoiceOver, można również włączyć automatyczne czytanie podsumowania każdej otwartej strony. VoiceOver mówi tylko o tych rzeczach, które są uwzględnione w zestawie elementów strony.

Twórcy stron internetowych mogą przypisywać skróty klawiszowe (tzw. „klawisze dostępu”) różnym elementom strony, takim jak łącza lub przyciski, ułatwiając do nich dostęp. VoiceOver może informować o wykryciu klawiszy dostępu. Przykładowo, gdy VoiceOver wykryje klawisz dostępu do łącza, może powiedzieć „dostępny klawisz dostępu: s”, gdzie „s” to nazwa tego klawisza. Naciśnięcie klawiszy Control-S spowoduje wówczas otwarcie tego łącza. Aby słyszeć informacje o klawiszach dostępu, trzeba wybrać opcję czytania treści dymków pomocy, dostępną w panelu Podpowiedzi, znajdującym się w kategorii Szczegółowość w programie Narzędzie VoiceOver.

Poruszanie się po stronach internetowych według kolejności DOM lub według grup obiektów

VoiceOver udostępnia dwa sposoby poruszania się po stronach internetowych: według obiektowego modelu dokumentu (DOM) lub według grup obiektów. Poruszanie się według kolejności DOM przesuwa kursor w lewo i w prawo, według porządku ustalonego przez autora witryny. Przesuwanie kursora w dół i w górę w tym trybie wykorzystuje ustawienia w zestawie elementów strony. Poruszanie się według grup obiektów przesuwa kursor w dowolnym kierunku, co pomaga ogarnąć kontekst strony.

Domyślny tryb poruszania się po witrynach można wybrać w oknie Narzędzia VoiceOver. Podczas pracy można szybko przełączać te tryby, aby użyć tego, który jest najlepszy dla bieżącej strony internetowej.

Jak ustalić domyślny sposób nawigacji?
  1. Otwórz Narzędzie VoiceOver, naciskając klawisze VO-F8 (VoiceOver musi być włączone).
  2. Kliknij w WWW w tabeli kategorii, po czym wybierz sposób poruszania się po witrynach internetowych.
Jak przełączać sposoby poruszania się po stronach internetowych?
Podczas poruszania się wg kolejności DOM:

Nie musisz rozpoczynać korzystania z listy, aby poruszać się po jej zawartości. Wystarczy naciskać VO-klawisze ze strzałkami.

Podczas poruszania się wg grup obiektów:

Podczas korzystania z listy, VoiceOver informuje o liczbie pozycji na liście oraz o dotarciu do jej końca.

Jeżeli włączone jest używanie gestów VoiceOver, wybrany tryb poruszania się po stronach internetowych ma wpływ na sposób poruszania się po nich przy użyciu zestawu elementów. W trybie DOM przesuwanie palcem w górę lub w dół po gładziku powoduje przechodzenie do poprzedniego lub kolejnego wystąpienia rzeczy wybranej z zestawu. Przykładowo, jeżeli „pokrętło” zestawu zostanie ustawione na nagłówki, przesunięcie palcem w górę lub w dół spowoduje przejście do poprzedniego lub następnego nagłówka na stronie internetowej. W trybie grup obiektów, przesuwanie palcem w górę lub w dół po gładziku powoduje przechodzenie do poprzedniej lub następnej grupy powiązanych elementów. Za pomocą Narzędzia VoiceOver można przypisać polecenie „Przełącz pomiędzy poruszaniem się po witrynach wg kolejności DOM lub wg grup obiektów“ do własnego gestu, aby móc łatwo przełączać wspomniane tryby w zależności od potrzeb.

Poruszanie się po obrazkach na stronach internetowych

Strony internetowe zawierają zwykle różne obrazy, niektóre używane jako łącza. Obrazy te mogą zawierać tekst opisowy, tzw. „tekst alternatywny”. Można wybrać, czy podczas poruszania kursora pod uwagę mają być brane tylko te obrazy, które zawierają tekst alternatywny, czy wszystkie obrazy.

Jak dostosować sposób poruszania się po obrazkach?
  1. Otwórz Narzędzie VoiceOver, naciskając klawisze VO-F8 (VoiceOver musi być włączone).
  2. Kliknij w WWW w tabeli kategorii, po czym wybierz opcję z menu wyskakującego „Poruszanie się po obrazkach”:

    Jeżeli chcesz zapoznać się z opisem dostępnych opcji, kliknij w przycisk pomocy, znajdujący się w prawym dolnym rogu okna i oznaczony znakiem zapytania.

Jak poruszać się po obrazkach na stronie?

Podczas poruszania się po obrazkach nie zawierających opisu (tekstu alternatywnego), VoiceOver czyta ich nazwy pliku. Można utworzyć własne etykiety dla takich obrazków, a także dla obrazków, których domyślny tekst alternatywny nie jest przydatny.

Jeżeli obrazki dołączone zostały do zestawu elementów strony, można wysłuchać podsumowania strony, obejmującego także liczbę obrazków. W tym celu należy nacisnąć klawisze VO-Shift-I.

Poruszanie się po tabelach na stronach internetowych

Na wielu stronach internetowych stosowane są tabele, porządkujące elementy składowe, tworzące makietę strony i przedstawiające dane. Można wybrać poruszanie się po takich tabelach według grup znajdujących się w nich elementów. Podczas poruszania się po tabeli według grup obiektów, VoiceOver czyta podsumowanie całej tabeli oraz poszczególnych komórek, w miarę jak użytkownik naciska klawisze ze strzałkami, aby przesuwać kursor VoiceOver. Nie trzeba wówczas rozpoczynać korzystania z tabeli, dopóki VoiceOver nie powie czegoś, co chcemy sprawdzić dokładniej. Za pomocą polecenia VoiceOver można w dowolnej chwili zmienić sposób poruszania się, aby dopasować go do bieżącej tabeli.

Jak włączyć poruszanie się po tabelach według grup?
  1. Otwórz Narzędzie VoiceOver, naciskając klawisze VO-F8 (VoiceOver musi być włączone).
  2. Kliknij w WWW w tabeli kategorii po czym zaznacz pole wyboru „Poruszanie się po witrynach: wg grup obiektów”.
Jak włączyć lub wyłączyć grupowanie w bieżącej tabeli?

Naciśnij klawisze VO-=.

Polecenie to dotyczy wyłącznie bieżącej tabeli. Inne tabele będą używać ustawienia wybranego w oknie Narzędzia VoiceOver. Wybór ten zostanie zapamiętany. Po powrocie do bieżącej tabeli, VoiceOver użyje ustawienia wybranego dla niej.

Jak poruszać się po tabelach za pomocą grup?

Podczas przeglądania tabel bez grupowania można szybko przechodzić do następnej kolumny, naciskając klawisze VO-Command-Y. Naciśnięcie klawiszy VO-Command-Shift-Y spowoduje przejście do poprzedniej kolumny.

Poruszanie się po stronach internetowych za pomocą punktów www

Gdy VoiceOver otwiera stronę internetową, sprawdza jej wygląd, grupuje na tej podstawie jej elementy składowe i tworzy „punkt www” w miejscu pierwszej rzeczy w każdej z utworzonych grup. Następnie obrysowuje pierwszą grupę dużym prostokątem, czyli kursorem VoiceOver, umieszczonym nad pierwszym punktem www w grupie.

Można przechodzić z jednego punktu www do innego, słysząc początek zawartości każdego z nich, przeglądając w ten sposób stronę w poszukiwaniu interesujących informacji.

Podczas przeglądania strony internetowej można tworzyć własne punkty www, oznaczając nimi ulubione fragmenty, na przykład ważniejsze artykuły lub wyniki sportowe, co pozwoli szybko do nich wrócić. Gdy któryś z punktów www zostanie oznaczony jako ulubiony, będzie dostępny na górze listy punktów www w zestawie elementów strony.

Jak używać punktów www?
Jak utworzyć punkt www?

Naciśnij klawisze VO-Command-Shift-}.

Jak usunąć punkt www?

Naciśnij klawisze VO-Command-Shift-{.

Jak ustalić ulubiony punkt?

Naciśnij klawisze VO-Command-Shift-}-}.

Naciśnięcie klawiszy VO-U powoduje otwarcie zestawu elementów strony, zawierającego listę punktów www. Zestaw ten można również obsługiwać za pomocą gestów VoiceOver.

Jeżeli w oknie Narzędzia VoiceOver zaznaczone zostało automatyczne przesuwanie kursora VoiceOver do otwartej witryny, kursor ten zostanie umieszczony w „ulubionym punkcie”.

Na pojedynczej stronie internetowej można utworzyć nieograniczoną liczbę własnych punktów www. Samodzielnie utworzone punkty www można usuwać. Nie ma jednak możliwości usuwania automatycznych punktów www. Jeżeli wygląd strony internetowej ulegnie znacznym zmianom, a VoiceOver nie będzie mógł ustalić miejsca istniejącego punktu www, utworzy nowy punkt, znajdujący się tak blisko oryginalnego, jak to możliwe.

Poruszanie się po stronach internetowych z ramkami

Niektóre witryny internetowe zawierają informacje ułożone w osobnych obszarach, zwanych „ramkami”. Czasami jedna ramka zawiera łącza, których użycie powoduje wyświetlanie informacji w innych ramkach. Poruszanie się po takich stronach może okazać się łatwiejsze przy użyciu ramek.

Oto sposoby poruszania się po ramkach:

Jeżeli ramki dołączone zostały do zestawu elementów strony, można wysłuchać podsumowania strony, obejmującego także liczbę ramek. W tym celu należy nacisnąć klawisze VO-Shift-I.

Poruszanie się po stronach internetowych za pomocą zestawu elementów strony

Podczas przeglądania strony internetowej można wyświetlić zestaw elementów strony, aby przejść za jego pomocą bezpośrednio do wybranego nagłówka, tabeli, łącza lub innego elementu.

Jak poruszać się po elementach strony?
  1. Podczas przeglądania strony internetowej naciśnij klawisze VO-U, aby otworzyć zestaw elementów strony.
  2. Zmieniaj dostępne listy, używając klawiszy ze strzałką w lewo i w prawo, aż usłyszysz nazwę listy elementów, której chcesz użyć, np. nagłówki lub łącza.

    Jeżeli używasz Quick Nav, możesz poruszać się po listach, naciskając klawisz ze strzałką w górę i w dół oraz w lewo i w prawo.

  3. Przeglądaj pozycje na liście, używając klawiszy ze strzałką w górę i w dół, aż znajdziesz pozycję, której szukasz.
    • Jeżeli znasz nazwę pozycji na liście, wpisz kilka liter jej nazwy, aby ograniczyć liczbę dostępnych pozycji do tych, które zawierają wprowadzone znaki. Gdy przeglądasz listę nagłówków, możesz wpisać poziom nagłówka (np. 3), aby zawęzić tę listę tylko do nagłówków podanego poziomu.

      Naciśnięcie klawisza Delete powoduje przywrócenie początkowej listy wszystkich pozycji.

    • Jeżeli nie znajdziesz poszukiwanej pozycji, naciśnij klawisz Esc, aby opuścić zestaw elementów bez dokonywania wyboru.
  4. Naciśnij klawisz Return lub Spacja, aby zaznaczyć wybraną rzecz i przejść do niej na stronie internetowej.

    Zestaw elementów zostanie zamknięty.

Można wybrać, jakie rzeczy mają znaleźć się w zestawie elementów strony.

Jeżeli włączone są gesty Voice Over, można korzystać z zestawów za pomocą gestów.