Rozdział 5. Poruszanie się po zawartości

Poruszanie się po menu

Pasek menu, znajdujący się u góry ekranu, zawiera trzy główne obszary: menu Apple wraz z menu programu, menu statusu i menu Spotlight.

Jak przejść do paska menu?

Naciśnij klawisze VO-M.

Jeżeli używasz gestów VoiceOver, stuknij dwa razy dwoma palcami w górną krawędź gładzika.

Jak poruszać się po pasku menu?

Jeżeli chcesz przejść z jednego obszaru menu (np. z menu statusu) do innego (np. do menu Spotlight), naciśnij klawisze VO-M. Do przechodzenia pomiędzy menu w obrębie jednego obszaru służą klawisze VO-Strzałka w prawo oraz VO-Strzałka w lewo. Gdy dojdziesz do ostatniego menu w obszarze, usłyszysz sygnał dźwiękowy.
Jeżeli używasz gestów VoiceOver przeciągnij palcem po gładziku, aby poruszać się po pasku menu. Przesuwanie palca nad pustym obszarem sygnalizowane jest dźwiękiem. Możesz także przesunąć palcem w lewo lub w prawo, aby przechodzić pomiędzy poszczególnymi menu.
Jeżeli chcesz szybko przejść do danego menu, wpisz pierwszą literę jego nazwy. Przykładowo, gdy korzystasz z paska menu, możesz nacisnąć „O”, aby przejść do menu Okno.

Jak poruszać się po menu?

Jeżeli chcesz przejść w górę lub w dół menu, naciśnij klawisze VO-Strzałka w dół lub VO-Strzałka w górę. Jeżeli używasz gestów VoiceOver, przeciągnij palcem w dół lub w górę po gładziku.
Jeżeli chcesz przejść do podmenu, naciśnij VO-Strzałka w prawo. Gdy naciśniesz VO-Strzałka w lewo, powrócisz do głównego menu.
Jeżeli używasz gestów VoiceOver, przesuń palcem w lewo lub w prawo po gładziku.

Jak zamknąć menu?

Jeżeli chcesz opuścić menu bez dokonywania wyboru, naciśnij klawisz Esc. Jeżeli używasz gestów VoiceOver, potrzyj gładzik dwoma palcami w obie strony.

Menu skrótów (inaczej zwane menu kontekstowymi) dają szybki dostęp do różnych poleceń, zwalniając z konieczności korzystania z paska menu. Aby otworzyć menu skrótów, należy nacisnąć klawisze VO-Shift-M. W przypadku korzystania z gestów VoiceOver, można użyć własnego gestu Control-kliknięcie przyciskiem gładzika (domyślne działanie tego gestu można zmienić, przypisując to polecenie do innego gestu).

Wiele poleceń w menu posiada własne skróty klawiszowe, pozwalające na korzystanie z tych poleceń bez konieczności używania menu. Przykładowo, aby otworzyć okno drukowania, wystarczy nacisnąć klawisze Command-P, zamiast wybierać polecenie Plik > Drukuj.

Poruszanie się po tabelach

Można poruszać się po polach tekstowych w tabelach wierszami lub kolumnami, a także sortować tabele według kolumn.

Oto sposoby poruszania się po tabelach:

Jeżeli chcesz usłyszeć zawartość wiersza tabeli od miejsca, w którym znajduje się kursor VoiceOver do końca tego wiersza, naciśnij klawisze VO-R.
Jeżeli chcesz usłyszeć zawartość kolumny tabeli od miejsca, w którym znajduje się kursor VoiceOver do samego dołu tej kolumny, naciśnij klawisze VO-C-C.
Jeżeli chcesz usłyszeć nagłówek kolumny, naciśnij klawisze VO-C.
Jeżeli chcesz sortować kolumnę, umieść w niej kursor VoiceOver i naciśnij klawisze VO-|.
Jeżeli chcesz przejść w górę lub w dół kolumny, naciśnij klawisze ze strzałką w dół lub w górę.
Jeżeli chcesz przejść do nadrzędnego wiersza bieżącej kolumny, naciśnij klawisze VO-Command-\.

Do odczytywania tekstu znajdującego się w tabeli można używać takich samych poleceń, jak w przypadku dokumentów tekstowych.

Podczas korzystania z tabeli, VoiceOver nie mówi o pustych kolumnach podczas przesuwania kursora klawiszami ze strzałkami, chyba że poziom szczegółowości jest ustawiony na „wysoki”.

Poruszanie się poprzez znajdowanie tekstu

Można poruszać kursor VoiceOver w oknie, wyszukując podany tekst. Przykładowo, podczas pracy z programem Mail można wpisać „Wyślij” w polu wyszukiwania VoiceOver, a kursor VoiceOver przesunie się bezpośrednio do przycisku Wyślij.

Jak znaleźć tekst?

Naciśnij klawisze VO-F.
VoiceOver wyświetli wówczas panel wyszukiwania.
Wpisz w panelu wyszukiwania lub wklej do niego (naciskając klawisze Command-V) tekst, którego szukasz. Następnie naciśnij klawisz Return.
VoiceOver szuka tekstu od miejsca, w którym znajduje się kursor VoiceOver do końca obszaru tekstowego.

Jeżeli chcesz znaleźć kolejne wystąpienie podanego tekstu, naciśnij klawisze VO-G.
Jeżeli chcesz znaleźć poprzednie wystąpienie podanego tekstu, naciśnij klawisze VO-Shift-G.

Jeżeli chcesz przejrzeć poprzednie wyszukiwania, użyj klawiszy ze strzałką w górę lub w dół. Zanim powtórzysz, usuniesz lub wprowadzisz nowe wyszukiwanie, naciśnij klawisze VO-F.

Jeżeli chcesz powtórzyć poprzednie wyszukiwanie, naciśnij klawisze Command-A.
Jeżeli chcesz usunąć wyszukiwanie, naciśnij klawisze Command-Delete.

Poruszanie się po dokumencie na podstawie atrybutów tekstu

Można poruszać się po dokumencie, wyszukując określonych atrybutów tekstu, np. pogrubienia lub zmiany koloru czcionki.

Oto sposoby poruszania się po dokumencie poprzez wyszukiwanie atrybutów tekstu:

Naciśnij następujące klawisze, aby przejść do następnego wystąpienia określonego atrybutu tekstu:

Tekst pogrubiony: VO-Command-B

Zmiana czcionki: VO-Command-O

Tekst o takim samym stylu, jak bieżący: VO-Command-S (jeżeli kursor VoiceOver nie znajduje się na obszarze tekstowym, naciśnięcie VO-Command-S spowoduje znalezienie kolejnego takiego samego elementu, jak bieżący)

Zmiana stylu: VO-Command-C

Tekst zapisany kursywą: VO-Command-I

Zmiana koloru: VO-Command-K

Tekst podkreślony: VO-Command-U

Zwykły tekst: VO-Command-P

Grafika: VO-Command-G

Łącze: VO-Command-L

Jeżeli chcesz znaleźć poprzednie wystąpienie atrybutu, użyj tych samych poleceń z klawiszem Shift, np. VO-Command-Shift-B lub VO-Command-Shift-L.

Poruszanie się przy użyciu zawijania kursora

Gdy włączone jest „zawijanie kursora”, VoiceOver traktuje rzeczy znajdujące się w oknie jako pętlę, jeżeli więc kursor VoiceOver znajduje się na samej górze, cofnięcie go spowoduje przejście do ostatniego elementu w oknie. Przejście do następnego wiersza oraz przejście z góry na dół lub z dołu na górę sygnalizowane jest dźwiękiem.

Narzędzie VoiceOver pozwala na włączenie „zawijania kursora”, tak aby funkcja ta była zawsze dostępna. Jeżeli nie zostanie ona włączona, można w razie potrzeby używać osobnych poleceń zawijania kursora.

Jak włączyć automatyczne „zawijanie kursora”?

Włącz VoiceOver, otwórz Narzędzie VoiceOver, kliknij w Nawigacja, po czym zaznacz pole wyboru „Dopuść zawijanie kursora”.
Jeżeli chcesz przesunąć kursor z góry na dół okna, naciśnij klawisze VO-Strzałka w dół. Jeżeli chcesz przesunąć kursor z dołu na górę okna, naciśnij klawisze VO-Strzałka w górę.

Jak używać „zawijania kursora” w razie potrzeby?

Jeżeli chcesz przesunąć kursor do prawego dolnego rogu lub na górę okna, aby przygotować go do „zawinięcia”, naciśnij klawisze VO-Command-End lub VO-Command-Home.
Jeżeli chcesz przesunąć kursor na górę lub na dół, naciśnij VO-Command-Shift-klawisz ze strzałką.
Przykładowo, naciśnięcie VO-Command-Shift-Strzałka w lewo spowoduje przejście z pierwszej do ostatniej rzeczy w oknie.

Nawigacja za pomocą klawisza Tab

System Mac OS X obsługuje „pełny dostęp z klawiatury”, pozwalający na korzystanie z klawisza Tab i klawiszy ze strzałkami w celu uaktywniania różnych pól tekstowych, list, przycisków, pól wyboru i innych elementów sterujących.

Oto kilka zastrzeżeń dotyczących używania klawisza Tab, gdy włączony jest VoiceOver:

Klawisz Tab nie uaktywnia wszystkich narzędzi, w przeciwieństwie do kursora VoiceOver. Klawisz Tab może uaktywniać tylko pola tekstowe i listy, zależnie od opcji wybranej w panelu „Skróty klawiszowe”, znajdującym się w preferencjach klawiatury. Ustawienie to można zmienić za pomocą klawiszy Control-F7.
Jeżeli podczas korzystania z klawisza Tab przesuniesz kursor VoiceOver, interakcja ze wskazaną nim rzeczą rozpocznie się automatycznie (nie trzeba używać osobnego polecenia). Przykładowo, gdy przesuniesz kursor klawiszem Tab do listy skrzynek w programie Mail, możesz od razu z nich korzystać. Automatyczne rozpoczynanie interakcji można wyłączyć w panelu Nawigacja, dostępnym w oknie Narzędzia VoiceOver.

Klawisze Shift-Tab pozwalają na poruszanie się wstecz.

Poruszanie się za pomocą funkcji Quick Nav

Funkcja Quick Nav pozwala na poruszanie się po stronach internetowych i programach za pomocą samych klawiszy ze strzałkami.

Jak włączyć lub wyłączyć funkcję Quick Nav?

Naciśnij jednocześnie klawisz ze strzałką w lewo i klawisz ze strzałką w prawo.

Jak poruszać się po programach i stronach internetowych w trybie grupowym?

Jeżeli chcesz przesunąć kursor VoiceOver w lewo, w prawo, w górę lub w dół, naciśnij klawisz z odpowiednią strzałką. Quick Nav sprawia, że klawisze te działają tak samo, jak VO-klawisze ze strzałkami.
Jeżeli chcesz rozpocząć korzystanie ze wskazanej rzeczy, naciśnij równocześnie klawisz ze strzałką w prawo i klawisz ze strzałką w dół.
Jeżeli chcesz przerwać korzystanie ze wskazanej rzeczy, naciśnij równocześnie klawisz ze strzałką w lewo i klawisz ze strzałką w dół.
Jeżeli chcesz wykonać domyślną czynność rzeczy wskazanej kursorem VoiceOver, naciśnij jednocześnie klawisz ze strzałką w górę i klawisz ze strzałką w dół.

Jak poruszać się po stronie internetowej w trybie DOM?

Jeżeli chcesz przesunąć kursor w lewo lub w prawo na stronie, naciśnij klawisz ze strzałką w lewo lub klawisz ze strzałką w prawo.
Jeżeli chcesz przejść do następnej lub poprzedniej pozycji w zestawie elementów strony, naciśnij klawisz ze strzałką w górę lub klawisz ze strzałką w dół.
Jeżeli chcesz przejść do następnej lub poprzedniej listy w zestawie elementów strony, naciśnij jednocześnie klawisz ze strzałką w lewo i klawisz ze strzałką w górę lub klawisz ze strzałką w prawo i klawisz ze strzałką w górę.

Poruszanie się za pomocą menu wyboru rzeczy

Menu wyboru rzeczy pozwala na szybkie przechodzenie do dowolnej rzeczy znajdującej się na ekranie lub w oknie. W menu wyboru rzeczy znajduje się lista tekstów, narzędzi, łączy i elementów graficznych.

Zrzut ekranu menu wyboru rzeczy. Panel z czarnym tłem i białym tekstem, zatytułowany Wybór rzeczy. W menu znajdują się następujące pozycje, od góry: przycisk zamykania, wyszarzone przycisk zoom, przycisk miniaturki, panel preferencji pusty obszar przewijania, Osobiste tekst, Dock przycisk, Expose i Spaces przycisk, Język i tekst przycisk, Ochrona przycisk, Spotlight przycisk, Wygaszacz i biurko przycisk, Wygląd przycisk, Sprzęt przycisk, Drukarka i faks przycisk, Dźwięk przycisk. Ostatnia pozycja oznaczona jest strzałką skierowaną w dół, informującą, że zawartość tego menu można przewinąć, ponieważ dostępnych jest w nim więcej pozycji.

Jak przejść do wybranej rzeczy?

Naciśnij klawisze VO-I, aby otworzyć menu wyboru rzeczy.
Przeglądaj pozycje na liście, używając klawiszy ze strzałką w górę i w dół, aż znajdziesz pozycję, której szukasz.

Jeżeli znasz nazwę pozycji na liście (np. „przycisk zamykania”), wpisz kilka liter jej nazwy, aby ograniczyć liczbę dostępnych pozycji do tych, które zawierają wprowadzone znaki. Naciśnięcie klawisza Delete powoduje przywrócenie początkowej listy wszystkich pozycji.
Jeżeli nie znajdziesz poszukiwanej pozycji, naciśnij klawisz Esc, aby opuścić menu wyboru rzeczy bez dokonywania wyboru.

Jeżeli chcesz wybrać daną rzecz i przejść do niej, naciśnij Spację lub klawisz Return.
Menu wyboru rzeczy zostanie zamknięte.

Obserwacja rzeczy za pomocą ważnych punktów

Ważne punkty mogą być używane do obserwowania wybranych miejsc w oknie lub szybkiego przesuwania do nich kursora VoiceOver. Po ustaleniu ważnego punktu dla danej rzeczy można używać go do zamknięcia okna, w którym rzecz ta się znajduje. Wyłączenie i ponowne włączenie VoiceOver nie powoduje utraty ważnych punktów. Gdy otwarte zostanie okno, w którym się one znajdowały, nadal będą w nim dostępne.

Jak ustalić ważny punkt?

Przejdź do rzeczy, dla której chcesz ustalić ważny punkt, po czym naciśnij klawisze VO-Shift-[klawisz z liczbą].

Jeżeli użyjesz liczby, która jest już używana z innym ważnym punktem, nowy ważny punkt zastąpi poprzedni.

Jak usunąć ważny punkt?

Wskaż ważny punkt i naciśnij klawisze VO-Shift-[klawisz z liczbą].

Przykładowo, jeżeli ustalisz ważny punkt na pierwszej ikonie w Docku (naciskając np. klawisze VO-Shift-5), naciśnij klawisze VO-5, aby przejść do tego punktu, a następnie naciśnij VO-Shift-5. VoiceOver usunie ważny punkt z tej ikony.

Jak używać ważnych punktów?

Jeżeli chcesz przejść do danego punktu, naciśnij klawisze VO-[klawisz z liczbą].
Jeżeli chcesz usłyszeć opis danego punktu, naciśnij klawisze VO-Command-[klawisz z liczbą].
Jeżeli chcesz obserwować zmiany wartości w danym punkcie, naciśnij klawisze VO-Command-Shift-[klawisz z liczbą].
VoiceOver poinformuje, gdy wartość obserwowanej rzeczy ulegnie zmianie. Ponowne naciśnięcie tej samej kombinacji klawiszy spowoduje wyłączenie obserwacji.

Po przejściu do ważnego punktu w tabeli, na liście lub na stronie internetowej, nie trzeba używać osobnego polecenia VoiceOver, aby rozpocząć korzystanie ze wskazanej rzeczy.

Można również użyć menu wyboru ważnego punktu, naciskając dwukrotnie klawisz dowolnego z ważnych punktów. Przykładowo, menu wyboru ważnego punktu pojawi się po naciśnięciu VO-7-7. Menu to zawiera listę wszystkich ważnych punktów, zarówno aktywnych, jak i nieaktywnych (czyli należących do zamkniętych programów).

Z ważnych punktów można korzystać w różnych układach klawiatur.

Polecenia ważnych punktów można przypisać do klawiszy numerycznych lub przycisków monitora brajlowskiego. Jeżeli komputer wyposażony jest w wielodotykowy gładzik, można je przypisać również do gestów VoiceOver.