Als woorden tekortschieten, gebruiken leerkrachten iPad

This feature is part of a series of stories spotlighting teachers and students using innovative technology in the classroom.

Een stem roept “Sabah-ul-khair” en de groet wordt enthousiast in koor beantwoord. 

Aan het begin van elke taalles aan de Wilhelm-Ferdinand-Schüssler-Tagesschule in Düsseldorf vraagt leraar Nick Kyriakidis een andere leerling om in zijn of haar moedertaal ‘goedemorgen’ te zeggen. Vandaag is die taal Arabisch, wat tegenwoordig meestal het geval is.

De diversiteit in deze klas is representatief voor het veranderende gezicht van Duitsland en Europa. De afgelopen vijf jaar is het aantal immigranten en vluchtelingen in de regio sinds de Tweede Wereldoorlog meer toegenomen dan ooit. Veel van hen zijn gevlucht voor geweld en oorlog in het Midden-Oosten, en daarmee staan leerkrachten voor een aantal unieke uitdagingen. Ze hebben namelijk niet alleen te maken met verschillende talen, maar ook met compleet andere schriften. Bovendien hebben sommige nieuwe leerlingen nog nooit ook maar een klaslokaal van binnen gezien. 

Kyriakidis (47) en zijn collega Sinaan El Haq Hadjeri (31) geven afwisselend om de dag les, en een van de krachtigste tools die ze ter beschikking hebben om de taalbarrière te doorbreken is de iPad. 

“Als kinderen bang zijn om fouten te maken, slaan ze dicht,” vertelt Kyriakidis. “Als we deze angst kunnen doen verminderen, kunnen ze veel makkelijker met ons samenwerken omdat ze dan weten dat ze niets te verliezen hebben.”

“Met iPad ... is het anders dan wanneer ze iets [op papier] schrijven en ik vervolgens met mijn rode pen aangeef dat iets fout is,” zegt Hadjeri. “[Met iPad] leren ze op hun eigen manier.”

De 325 leerlingen op de school zijn afkomstig uit 39 verschillende landen, en ongeveer 20 procent van de leerlingen heeft het Duits als tweede taal. Van de zeven leerlingen in de les van vandaag komen er vier uit Syrië. De andere drie komen uit Afghanistan, Irak en Kenia.

Sinds de school is begonnen met een één-op-één-programma voor iPad, waarbij elke leerling een eigen iPad ter beschikking heeft, is het slagingspercentage 100 procent. Dit is een toename van meer dan 20 procent. En bij de leerlingen met Duits als tweede taal is dat verschil nog het grootst.

Bijvoorbeeld bij Medina Ibrahim (13) en haar broer Mohammed (16), die naar Duitsland kwamen met hun ouders en nog twee jongere familieleden. Vanuit Aleppo zijn ze via Turkije naar Düsseldorf gekomen.

Volgens Medina waren ze kort na hun aankomst erg eenzaam omdat ze geen woord Duits spraken en daardoor moeilijk vrienden maakten. 

In het afgelopen jaar hebben Medina, haar broer en de andere leerlingen in de klas dagelijks met hun iPads gewerkt. Daarbij gebruikten ze ook een aantal lessen die Kyriakidis met Keynote heeft gemaakt. Vandaag zet Medina de woorden van een zin in de goede volgorde, en neemt ze met haar iPad haar stem op wanneer ze die zin in het Duits voorleest. Daarmee hebben zij en de andere leerlingen de gelegenheid om vreemde woorden zelf uit te spreken, zonder dat ze bang hoeven te zijn om fouten te maken. Zo leren ze op hun eigen tempo.

Bij scholen in heel Europa wordt de technologie van Apple op nieuwe manieren toegepast, zodat leerkrachten en leerlingen beter kunnen communiceren. 

Bij het Collège Daniel Argote in het Franse plaatsje Pau worden leerlingen naar huis gestuurd met een videoles die hun leerkracht heeft opgenomen en ze op hun iPad kunnen bekijken. De volgende dag nemen ze hun ‘huiswerk’ klassikaal door. Op deze manier kunnen leerlingen die niet vloeiend Frans spreken toch de tijd nemen om te leren, zowel binnen als buiten de klas. 

Bij de Stenkulaskolan in het Zweedse Malmö, waar 98 procent van de leerlingen het Zweeds als tweede taal heeft, hebben leerkrachten de wiskundecijfers met 80 procent zien toenemen sinds een leerkracht in het Zweeds soortgelijke lesvideo’s is gaan maken. 

En in Wales hebben leerlingen bij St. Cyres School in Penarth tijdens 2018 voor hun lessen Engels als tweede taal hun cijfers met gemiddeld 3,8 punten laten stijgen, door te werken met iPad. Daarmee deden ze het voor het derde jaar op rij beter dan leeftijdsgenoten met Engels of Welsh als moedertaal.

In mei heeft Apple aangekondigd dat het Malala Fund ging meewerken aan de samenwerking met vakschool Simplon om benadeelde groepen in Frankrijk te leren programmeren met Swift. Hierbij zou de nadruk gaan liggen op vluchtelingen en onderdrukte jonge vrouwen. Met het lesprogramma Iedereen kan programmeren kunnen ze de nodige vaardigheden opbouwen voor een carrière in softwareontwikkeling. Apple financiert de werving en training van leerkrachten, en levert ook devices aan zoals iPad. 

Kyriakidis en Hadjeri hadden graag toegang gehad tot de moderne technologie toen ze zelf nog jong waren. Als kind kwamen ze naar Duitsland zonder de taal te kennen, en daarom weten ze hoe het is om geïsoleerd te zijn in een nieuwe omgeving. Dat is ook een van de redenen waarom de leerlingen zich met beide leraren zo verbonden voelen. En dat gevoel is wederzijds.

“Het zijn echt een beetje mijn kinderen,” zegt Hadjeri. Meerdere keren is het al voorgekomen dat hij ’s ochtends zag dat er een leerling ontbrak, om er daarna achter te komen dat de familie van die leerling was uitgezet. “Ik wil graag iemand zijn die om ze gaf, iemand die ze iets bijbracht en inspireerde. Iemand die ze hielp landen. Zo iemand heb ik zelf altijd gewild, maar nooit gehad. Iemand die zegt dat je moet doorzetten, omdat je er wel komt.”

Gedurende het afgelopen jaar zijn Medina en Mohammed zo gevorderd dat dit het laatste semester is dat ze lessen Duits volgen bij Kyriakidis en Hadjeri. Pas geleden heeft Medina tijdens de geschiedenisles een presentatie gegeven over Napoleon. Die had ze gemaakt in Keynote en helemaal in het Duits gepresenteerd. Haar droom is om ooit ingenieur te zijn, en haar broer wil graag apotheker worden. 

Via een vertaler zegt Medina dat ze in Syrië al wel gelukkig was, maar in Duitsland is ze nu ook veilig.